Η αρχαία πόλη Λυττός βρίσκεται κοντά στον Ξιδά, σε μικρή απόσταση από το Καστέλι Πεδιάδος. Θα αναγνωρίσετε την περιοχή από τις δύο εκκλησίες στην κορυφή του λόφου, στα δεξιά του δρόμου. Η Λυττός ήταν μια από τις πιο παλιές και ακμαίες πόλεις κατά την Ελληνιστική (Δωρική Περίοδο). Η επικράτειά της εκτεινόταν από τη βόρεια ως τη νότια Κρήτη συμπεριλαμβανόμενου και του Οροπεδίου του Λασιθίου. Το λιμάνι της ήταν η Χερσόνησος. Η Λυττός ήταν μια σπουδαία πόλη κράτος κατά την Ελληνιστική Περίοδο και πήρε μέρος στον πόλεμο με την Κνωσό και τη Γόρτυνα. Το 220 π.Χ. εκστράτευσε κατά της Ιεράπετρας που ήταν μια δυνατή πόλη, στη θέση της σημερινής Ιεράπετρας, αφήνοντας την πόλη τους με ελάχιστη προστασία. Οι κάτοικοι της Κνωσού βρήκαν την ευκαιρία να καταστρέψουν ολοκληρωτικά την πόλη. Η πόλη ξαναχτίστηκε αργότερα και εκδήλωσε δυνατή αντίσταση στους Ρωμαίους. Σήμερα κάποια ερείπια, που προέκυψαν από τις πρόσφατες ανασκαφές στην περιοχή, είναι ακόμα ορατά. Πάντως η τοποθεσία προσφέρει καταπληκτική θέα της πεδιάδας και των βουνών του Λασιθίου που την κάνει αλησμόνητη για τον επισκέπτη.

Μερικά από τα ρωμαϊκά τείχη που περιέβαλλαν την πόλη είναι ορατά. Πολλά αγάλματα έχουν βρεθεί σ' αυτή την περιοχή.